นักเรียนโรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เข้าร่วมเวิร์กช็อป “ภารกิจสำรวจเมือง” สองวันที่มิวเซียมสยามและย่านรัตนโกสินทร์ ผสมผสานการบรรยาย การถอดรหัสแผนที่ และกิจกรรม Photo Detective ในการอ่านภาพถ่ายเก่า เพื่อทำความเข้าใจวิวัฒนาการผังเมืองกรุงเทพฯ ในทีมย่อยที่ศึกษาสถานที่สำคัญสองแห่ง นักเรียนฝึกสังเกตรายละเอียดจากภาพถ่ายเก่า สังเกตแนวคลองและถนน ก่อนเดินทางทัศนศึกษาในเกาะรัตนโกสินทร์เพื่อเปรียบเทียบอดีตกับปัจจุบัน นำมาสู่ความเข้าใจในการศึกษาประวัติศาสตร์ด้วยแนวทางที่แตกต่างจากเดิม และแรงจูงใจในการสำรวจกรุงเทพฯ ด้วยตนเองเพิ่มขึ้น
เวิร์กช็อปสองวัน ณ มิวเซียมสยาม
นักเรียนจากโรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ซึ่งเดินทางจากวิทยาเขตรังสิตและเป็นครั้งแรกที่มาเยือนมิวเซียมสยามและย่านประวัติศาสตร์รัตนโกสินทร์ ได้เข้าร่วมกิจกรรมในวันที่ 21–22 มิถุนายน 2568 เพื่อสำรวจอดีตกรุงเทพฯ
วันที่หนึ่ง
เริ่มลงทะเบียนพร้อมฟังบรรยายพัฒนาการเมืองตั้งแต่เครือข่ายคลองเจ้าพระยาไปจนถึงชุมชนที่ขยายตามถนนสายหลักในปัจจุบัน โดย รศ.ดร. พีรศรี โพวาทอง แบ่งทีมเล็กและมอบหมายสถานที่สำคัญสองแห่งให้ศึกษาร่วมกัน– ในช่วง Decoding Old Maps แต่ละทีมเปรียบเทียบแผนที่ปี 2430, 2475 และปัจจุบัน ดึงจุดสังเกตตามคลอง ถนน และอาคารสำคัญของสองพื้นที่ที่ได้รับมอบหมาย– หลังพักกลางวัน เปลี่ยนเป็นกิจกรรม Photo Detective โดยฝึกสังเกตภาพถ่ายเก่า—จับภาพชีวิตบนถนน ชุดผู้คน หน้าร้าน และป้ายต่างๆ—ก่อนค้นคว้าออนไลน์เสริม ชื่อเดิมของสถานที่ บุคคลสำคัญ และความหมายทางสังคมวัฒนธรรม– ปิดวันด้วยการแลกเปลี่ยนข้อค้นพบและตั้งข้อสงสัยเพื่อเตรียมออกภาคสนามในวันถัดไป
วันที่สอง
เริ่มต้นที่มิวเซียมสยามอีกครั้ง จากนั้นทุกทีมกระจายตัวสำรวจจริงบนเกาะรัตนโกสินทร์ เปรียบเทียบภาพเก่ากับสภาพปัจจุบันเมื่อเจอประตูวัดหรือแนวคลองเดิมก็กระตือรือร้นส่งเสียงเชียร์– ช่วง Bridging Eras หยุดสักครู่เพื่อแลกเปลี่ยนความเห็นว่าพื้นที่สายตาได้เปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง– หลังอาหารเที่ยง ทุกทีมร้อยเรียงแผนที่ ภาพถ่าย และโน้ตภาคสนามเป็น “เส้นทางเรียนรู้” สุดสร้างสรรค์ นำเสนอให้เพื่อนร่วมเวิร์กช็อปฟังจนทุกคนตั้งใจฟัง
สรุปบทเรียนจากการประเมินผลการเรียนรู้ ก่อนเวิร์กช็อป นักเรียนกว่า 65% ให้คะแนนความเข้าใจประวัติศาสตร์กรุงเทพฯ ในระดับปานกลาง มองเพีงการจำวันและเวลา และเนื้อหาที่มีราชวงศ์เป็นศูนย์กลาง นอกจากนี้ วิธีการเรียนรู้เน้นฟังคำบรรยายหรืออ่านหนังสือเป็นหลัก หลังเวิร์กช็อป 95% ให้คะแนนความมั่นใจเพิ่มขึ้น เห็นว่า “ประวัติศาสตร์คือเรื่องเล่าที่จับต้องได้” และ 80% ตั้งใจจะกลับไปสำรวจวัด ตลาด และคลองเก่าด้วยตัวเองต่อ แม้จะมีแนวโน้มทำงานอิสระสูง ทีมต่าง ๆ สามารถปรับตัวและร่วมมือกันได้ดีขึ้น จนการนำเสนอและแชร์ข้อมูลกับเพื่อน ๆ สำเร็จด้วยดี